Loading

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Sinds 1 januari 2024 geldt, naast de Omgevingswet, ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Deze wet is nu eerst alleen van toepassing op nieuwbouw in gevolgklasse 1. Later zal de Wkb niet alleen bij nieuwbouw, maar ook bij verbouw gelden.

De overheid zorgt er met de Wkb voor dat er meer toezicht en controle op het bouwen komt. Hierdoor worden de gebouwen van goede kwaliteit op het gebied van veiligheid, gezondheid, duurzaamheid en toegankelijkheid. Vroeger controleerde de gemeente vooraf of een bouwplan aan de regels voldeed. Nu doet een onafhankelijke expert dit voor bouwwerken met een laag risico (gevolgklasse 1). Deze expert noemen we een kwaliteitsborger. Voor bouwplannen die onder de Wkb vallen, is het verplicht om zo'n kwaliteitsborger in te schakelen.

Bouwwerken zijn verdeeld in verschillende groepen. Dit noemen we gevolgklassen. Hoe groter de gevolgen kunnen zijn als er iets misgaat bij de bouw, hoe strenger de regels. Door de Wkb moet u vanaf 2024 bij bouwplannen controleren of deze plannen vallen in gevolgklasse 1. Als dit zo is, is de Wkb van toepassing.

De volgende voorbeelden van bouwwerken vallen onder gevolgklasse 1:

  • op de grond gebouwde woningen, ook met bijvoorbeeld garage en kantoor aan huis
  • woonboten
  • vakantiewoningen
  • bedrijfsgebouwen van maximaal 2 verdiepingen, ook met een klein kantoor of kleine kantine
  • kleine fiets- en voetgangersbruggen van maximaal 20 meter, die niet over een rijksweg of provinciale weg liggen
  • andere bouwwerken van maximaal 20 meter hoog, zoals masten en antennes

Als u twijfelt of uw bouwwerk onder gevolgklasse 1 valt, dan kunt u dit afstemmen met uw aannemer, architect en/of bouwadviseur.

De volgende bouwwerken vallen niet onder de Wkb:

  • rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten;
  • bouwwerken waarbij een milieuvergunning of melding brandveilig gebruik nodig is;
  • Bouwactiviteiten waarbij een andere, maar even veilige oplossing wordt gebruikt voor brandveiligheid of constructieve veiligheid, inclusief de regels uit NEN 6060 en 6079.

Bekijk voorbeelden van verschillende situaties op de factsheet van de VNG. 

Als uw bouwplan onder de Wkb valt moet u een kwaliteitsborger inhuren. Dit is een onafhankelijk en gecertificeerd bedrijf dat voor en tijdens de bouw controleert of alles op bouwwerk technisch gebied voldoet aan de regels. Deze regels gaan bijvoorbeeld over:

  • fundering;
  • brandveiligheid;
  • energiegebruik.

Voor deze controle gebruikt de kwaliteitsborger één van de goedgekeurde werkwijzen. Zo’n werkwijze heet een ‘instrument’. De kwaliteitsborger maakt ook een risicoanalyse en legt controlemaatregelen vast in een borgingsplan. Deze informatie heeft u later nodig bij het indienen van de bouwmelding.

Meer informatie vindt u op de pagina Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw van de Rijksoverheid. 

Minimaal 4 weken voor de start van de bouwactiviteiten dient u via Omgevingsloket Online een bouwmelding in. Hierbij levert u de volgende informatie aan:

  • bevestiging dat uw plan in gevolgklasse 1 valt
  • wie de kwaliteitsborger is
  • welk instrument de kwaliteitsborger gebruikt
  • de risicobeoordeling van de kwaliteitsborger
  • het borgingsplan van de kwaliteitsborger

U krijgt bericht van de gemeente of uw bouwmelding volledig is. U mag pas beginnen met bouwen als de bouwmelding compleet is.

Minimaal 2 werkdagen voor de start van de bouwactiviteiten geeft u via Omgevingsloket Online de startdatum van de bouw door.

Als het bouwwerk bouwtechnisch gereed is en minimaal 2 weken voor u het gebouw in gebruik wilt gaan nemen, moet u Omgevingsloket Online een gereedmelding indienen. Hiervoor levert u aan:

  • een verklaring van de kwaliteitsborger
  • het opleverdossier

Binnen 2 weken krijgt u van de gemeente bericht of de gereedmelding volledig is. Als dit inderdaad zo is, kunt u het bouwwerk in gebruik nemen. Als dit niet zo is, mag u het gebouw (nog) niet gebruiken. Neem in dat geval contact op met de gemeente.

Uiterlijk op de eerste werkdag na beëindiging van de bouwwerkzaamheden geeft u via Omgevingsloket Online door dat uw bouwwerk gereed is.

Bij bouwprojecten kunnen speciale lokale omstandigheden zijn. Dit zijn plaatselijke omstandigheden waardoor het eindresultaat van een bouwproject misschien niet helemaal voldoet aan de bouwregels van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Bij bouwactiviteiten onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen moet de kwaliteitsborger hiermee rekening houden.

De kwaliteitsborger:

  • Houdt rekening met speciale lokale omstandigheden bij de risicobeoordeling van het bouwproject.
  • Geeft in het borgingsplan aan welke maatregelen worden genomen om hiermee om te gaan.
  • Meldt na afloop welke resultaten de genomen maatregelen hebben opgeleverd om lokale risico’s te voorkomen of te verminderen.

De initiatiefnemer:

  • Stuurt vóór de bouw de risicobeoordeling en het borgingsplan van de kwaliteitsborger in via het omgevingsloket als onderdeel van de bouwmelding.
  • Stuurt na de bouw de gereedmelding in, waarin ook het dossier van de kwaliteitsborger zit.

De kwaliteitsborger heeft een onderzoeksplicht en kan deze lijst van websites als basis gebruiken:

Door de invoering van de Wkb verandert er ook van alles voor bouwprofessionals, zoals aannemers. Meer informatie hierover vindt u via de website van de rijksoverheid.

Bij grote woningbouwprojecten gebeurt de oplevering vaak in fases. Soms zit er veel tijd tussen de eerste en laatste oplevering. In Almelo moet voor elke fase een aparte bouwmelding en gereedmelding worden ingediend.

Wilt u meer weten of de Wkb of heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de gemeente via gemeente@almelo.nl of 0546 – 54 11 11.